Condicio sine qua non bij letselschade: het 'zonder-het-ongeval'-test in Rijswijk
Condicio sine qua non is een Latijnse term die letterlijk vertaalt naar 'voorwaarde zonder welke niet'. In de Nederlandse letselschaderechtspraak, inclusief zaken bij de Rechtbank Den Haag (ressort Rijswijk), houdt dit in dat een schadeclaim alleen wordt toegewezen als het letsel niet zou hebben plaatsgevonden als het ongeval niet was gebeurd. Deze test is cruciaal bij het beoordelen van causaliteit in letselschadezaken rond Rijswijk. Als de condicio sine qua non niet is voldaan, kan de schadevergoeding worden geweigerd, zelfs als er een schade is opgetreden. Slachtoffers in Rijswijk kunnen hiervoor terecht bij het Juridisch Loket Rijswijk voor gratis advies.
Wat is de condicio sine qua non?
De condicio sine qua non is een juridische test die beoordeelt of het ongeval daadwerkelijk de oorzaak is geweest van het letsel. Het is een feitelijke en juridische vereiste om aansprakelijkheid vast te stellen bij de Rechtbank Den Haag. In de praktijk betekent dit dat de rechter zich afvraagt: Had het slachtoffer het letsel ook opgelopen zonder het ongeval? Als het antwoord 'ja' is, dan is de condicio sine qua non niet voldaan.
Deze test is afkomstig uit de Hoge Raad-rechtspraak en is vastgelegd in diverse arresten, waaronder arrest HR 17 december 1965, NJ 1966/216. In dit arrest stelde de Hoge Raad dat een schadevergoeding alleen kan worden toegekend als de schade direct het gevolg is van het ongeval. Lokale zaken in Rijswijk vallen onder deze ressort-regels.
Voorbeeld van een condicio sine qua non in Rijswijk
Situatie: Jan uit Rijswijk valt van zijn fiets op een fietspad in de wijk en breekt zijn arm. Zijn arts stelt vast dat Jan een vooraf bestaande zwakke botstructuur had die het risico op een breuk verhoogde. De vraag is nu: had Jan zijn arm ook gebroken zonder het ongeval? De Rechtbank Den Haag behandelt dergelijke lokale claims.
- Ja, de condicio sine qua non is niet voldaan: Als blijkt dat Jan zonder het ongeval binnen een jaar sowieso een breuk zou hebben opgelopen door zijn zwakke botten, dan is het ongeval niet de enige oorzaak. De schadevergoeding kan dan worden geweigerd of verminderd.
- Nee, de condicio sine qua non is voldaan: Als de zwakke botten geen rol speelden en het ongeval de enige oorzaak was van de breuk, dan is de schade wel vergoedbaar via de Rechtbank Den Haag.
Verschil met andere causaliteitstesten
De condicio sine qua non is niet hetzelfde als de adequate causaliteit (zie adequate causaliteit). Bij adequate causaliteit wordt beoordeeld of de schade normaal gesproken het gevolg is van het ongeval. De condicio sine qua non is een feitelijke test, terwijl adequate causaliteit een juridische beoordeling is, relevant voor Rijswijkse zaken.
| Test | Definitie | Voorbeeld in Rijswijk |
|---|---|---|
| Condicio sine qua non | Het ongeval is de enige oorzaak van de schade. | Een auto-ongeval op de Prins Bernhardlaan in Rijswijk veroorzaakt een beenbreuk bij een gezonde persoon. |
| Adequate causaliteit | De schade is een normaal gevolg van het ongeval. | Een fietsongeval in Rijswijk veroorzaakt een psychisch trauma bij iemand met een voorgeschiedenis van angststoornissen. |
Wettelijke basis: waar staat het in de wet?
Hoewel de condicio sine qua non niet expliciet in de wet staat, is deze test een vast onderdeel van de Nederlandse letselschaderechtspraak bij de Rechtbank Den Haag (Rijswijk ressort). De belangrijkste wettelijke grondslagen zijn:
- Artikel 6:101 Burgerlijk Wetboek (BW): Behandelt de aansprakelijkheid voor schade. Hierin staat dat iemand aansprakelijk is voor schade die direct het gevolg is van zijn handelen of nalaten. Toepasbaar op Rijswijkse ongevallen.
- Artikel 6:162 BW: Behandelt de schadevergoeding bij letselschade. Hier wordt bepaald dat schade alleen vergoed wordt als deze rechtstreeks het gevolg is van het ongeval.
- Hoge Raad-arresten: Verschillende arresten, zoals HR 17 december 1965, NJ 1966/216, vormen de basis voor lokale uitspraken. Raadpleeg het Juridisch Loket Rijswijk voor specifieke gevallen.
In Rijswijk worden letselschadezaken behandeld door de Rechtbank Den Haag. Slachtoffers kunnen starten bij het Juridisch Loket Rijswijk voor oriëntatie op hun rechten onder de condicio sine qua non.