Informed consent houdt in dat een arts in Rijswijk u volledig moet informeren over een medische behandeling en uw toestemming moet verkrijgen. Zonder deze toestemming kan de arts juridisch aansprakelijk worden gesteld.
Wat houdt informed consent in?
Informed consent verwijst naar de bewuste toestemming van een patiënt voor een medische procedure. Een arts is verplicht om:
- U te informeren over de aard van de behandeling
- Mogelijke alternatieven toe te lichten
- Risico’s en bijwerkingen te bespreken
- Uw expliciete toestemming te ontvangen
Verplichtingen van de arts
De arts heeft de plicht om u te informeren over de volgende aspecten:
| Onderwerp | Uitleg |
|---|---|
| Soort behandeling | Wat de procedure precies inhoudt |
| Beoogd resultaat | Welk doel wordt nagestreefd |
| Mogelijke risico’s | Eventuele complicaties of neveneffecten |
| Alternatieve opties | Andere manieren van behandeling |
| Gevolgen van niet-behandelen | Wat er gebeurt als u afziet van de ingreep |
Wanneer is een arts aansprakelijk?
Als informed consent niet correct is toegepast en een risico zich voordoet, kan de arts verantwoordelijk worden gesteld:
- U werd niet geïnformeerd over het specifieke risico dat zich voordeed
- Met kennis van dit risico had u mogelijk een andere keuze gemaakt
- De opgetreden schade is direct gerelateerd aan het onbesproken risico
Bewijslast bij informed consent
Het is aan de arts om te bewijzen dat informed consent correct is toegepast:
- Een schriftelijk toestemmingsformulier geldt als bewijs
- Notities in uw medisch dossier kunnen dit ondersteunen
- Bij afwezigheid van bewijs moet de arts aantonen dat u geïnformeerd bent
Uitzonderingen op informed consent
In sommige situaties is informed consent niet noodzakelijk:
- Bij acute noodgevallen waarbij de patiënt buiten bewustzijn is
- Als de patiënt expliciet aangeeft geen informatie te willen
- Wanneer informatie verstrekken ernstige psychische schade zou veroorzaken (therapeutische uitzondering)
Ik heb een formulier getekend, maar begreep de risico’s niet. Is dit geldige toestemming?
Het gaat niet alleen om de handtekening, maar om of u de informatie echt heeft begrepen. De arts moet ervoor zorgen dat u de uitleg volledig snapt voordat u instemt.Welke risico’s moet een arts verplicht vermelden?
Alle risico’s die uw beslissing kunnen beïnvloeden, inclusief zeldzame maar ernstige complicaties. Richtlijnen per medisch specialisme bepalen de precieze invulling hiervan.Kan ik een claim indienen als de behandeling goed verliep, maar ik niet geïnformeerd was?
Zonder schade is een claim niet mogelijk, maar u kunt wel een klacht indienen bij de zorginstelling. Voor schadevergoeding moet een niet-besproken risico zich hebben voorgedaan.Veelgestelde vragen over informed consent in Rijswijk
Is een handtekening altijd nodig voor informed consent?
Nee, een handtekening is niet verplicht, maar het dient als sterk bewijs. De arts moet kunnen aantonen dat u goed geïnformeerd bent en vrijwillig instemde, bijvoorbeeld via dossiernotities of een mondelinge overeenkomst.
Wat te doen als ik denk dat ik onvoldoende geïnformeerd ben?
Controleer uw medisch dossier op aantekeningen over de gegeven informatie. Bij gebrek aan bewijs kunt u een klacht indienen bij de zorgverlener of klachtencommissie. Bij schade door een niet-besproken risico kunt u juridische stappen overwegen via een advocaat of het Juridisch Loket Rijswijk.
Geldt informed consent ook voor eenvoudige procedures?
Ja, voor elke medische handeling, groot of klein, is informed consent vereist. Zelfs bij een simpele bloedafname moet de arts uitleggen wat er gebeurt en wat de risico’s zijn. U heeft altijd recht op vragen en kunt weigeren.
Kan ik mijn toestemming later intrekken?
Ja, u kunt op elk moment uw toestemming intrekken, zelfs tijdens de behandeling. Dit moet duidelijk worden gecommuniceerd aan de arts, die de procedure dan moet stoppen, tenzij dit uw gezondheid direct in gevaar brengt.
Wat als een ‘zeer zeldzaam’ risico zich toch voordoet?
De arts moet ook zeldzame maar ernstige risico’s vermelden als deze uw keuze kunnen beïnvloeden. Als dit niet is gebeurd en het risico treedt op, kan de arts aansprakelijk zijn. De Rechtbank Den Haag beoordeelt of u anders had besloten met de juiste informatie.