In het strafrecht vervalt de mogelijkheid tot vervolging van strafbare feiten na een bepaalde periode. De duur van deze verjaringstermijn is afhankelijk van de zwaarte van het misdrijf. Na het verstrijken van de termijn kan de verdachte niet meer worden vervolgd.
Wat houdt verjaring in?
Verjaring binnen het strafrecht betekent dat de bevoegdheid om een verdachte te vervolgen na een vastgestelde periode vervalt. Dit principe rust op de gedachte dat bewijsmateriaal na verloop van tijd minder betrouwbaar wordt en de noodzaak tot straf minder dringend is.
Verjaringstermijnen in het strafrecht
De lengte van de verjaringstermijn wordt bepaald door de maximale straf die op een delict staat, zoals vastgelegd in de wet.
Overzicht termijnen (art. 70 Sr)
| Maximale straf | Verjaringstermijn | Voorbeelden |
|---|---|---|
| Overtredingen | 3 jaar | Kleine verkeersovertredingen |
| Maximaal 3 jaar cel | 6 jaar | Eenvoudige diefstal, intimidatie |
| Tussen 3 en 10 jaar cel | 12 jaar | Ernstige mishandeling |
| 10 jaar of meer cel | 20 jaar | Doodslag |
| Levenslang of 20+ jaar | Geen verjaring | Moord, terrorisme |
Delicten zonder verjaring
Bepaalde zware misdrijven kennen geen verjaringstermijn:
- Moord (art. 289 Sr)
- Genocide en misdaden tegen de menselijkheid
- Oorlogsmisdaden
- Terroristische daden met dodelijke afloop
- Specifieke zedenmisdrijven tegen kinderen
Start van de verjaringstermijn
De termijn voor verjaring begint doorgaans de dag na het plegen van het strafbare feit.
Specifieke situaties
| Omstandigheid | Startmoment termijn |
|---|---|
| Doorlopend delict | Na afloop van het delict |
| Misdrijf tegen een minderjarige | Dag na de 18e verjaardag van het slachtoffer |
| Ambtsmisdrijf | Na beëindiging van de functie |
Verjaring onderbreken (stuiting)
De verjaring kan worden gestuit door een officiële daad van vervolging, waardoor de termijn opnieuw begint.
Voorbeelden van stuitingsacties
- Uitgifte van een dagvaarding
- Verzoek om voorlopige hechtenis
- Mededeling van verdere vervolging
- Bepaalde onderzoeksactiviteiten
Schorsing van de verjaring
In sommige gevallen wordt de verjaring tijdelijk stopgezet, bijvoorbeeld:
- Bij een onderbreking van de vervolging
- Bij een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie
- Bij immuniteit van de verdachte
Maximale verjaringstermijn
Er bestaat een absolute verjaringstermijn die niet door stuiting verlengd kan worden. Deze termijn is tweemaal zo lang als de standaardtermijn.
Belang in de praktijk
- De verdediging kan verjaring aanvoeren als argument
- Rechters dienen verjaring automatisch te controleren
- Bij verjaring wordt het OM niet-ontvankelijk verklaard
Lokale informatie voor Rijswijk
Voor juridische bijstand in Rijswijk kun je terecht bij het Juridisch Loket Rijswijk. Zaken vallen onder de Rechtbank Den Haag, die het ressort voor deze regio bestrijkt.
Veelgestelde vragen over strafrecht
Wat houdt strafrecht in?
Strafrecht is het rechtsgebied dat strafbare gedragingen definieert en de bijbehorende straffen vastlegt. Het beschermt de maatschappij en waarborgt de rechten van verdachten via materieel en procesrecht.
Wat is het verschil tussen materieel en procesrecht?
Materieel strafrecht bepaalt wat strafbaar is en welke straffen mogelijk zijn. Procesrecht regelt de procedures voor opsporing, vervolging en berechting.
Wie voert het strafrecht uit?
De politie spoort op, het Openbaar Ministerie vervolgt, en de rechtbank spreekt recht. Samen zorgen zij voor handhaving van het strafrecht.
Hoe beschermt het strafrecht verdachten?
Het strafrecht biedt garanties zoals het vermoeden van onschuld, recht op een advocaat, zwijgrecht en een eerlijk proces om verdachten te beschermen.
Wat te doen bij juridische vragen in Rijswijk?
Voor advies kun je contact opnemen met het Juridisch Loket Rijswijk. Zaken worden behandeld door de Rechtbank Den Haag.