Yaralanma Zararı Davalarında Condicio Sine Qua Non: Rijswijk'te 'Kaza Olmasaydı' Testi
Condicio sine qua non, kelimesi kelimesine 'olmadan olmaz koşul' anlamına gelen bir Latince terimdir. Hollanda yaralanma zararı yargı kararlarında, Rechtbank Den Haag (Rijswijk bölgesi) dahil olmak üzere, bu, bir zarar talebinin ancak yaralanmanın olmadığı durumda kaza olmasaydı gerçekleşmeyeceği takdirde kabul edileceği anlamına gelir. Bu test, Rijswijk çevresindeki yaralanma zararı davalarında nedensellik değerlendirmesi için kritik öneme sahiptir. Condicio sine qua non sağlanmazsa, zarar meydana gelmiş olsa bile tazminat reddedilebilir. Rijswijk'teki mağdurlar, bu konuda ücretsiz danışmanlık için Juridisch Loket Rijswijk'e başvurabilir.
Condicio sine qua non nedir?
Condicio sine qua non, kazanın yaralanmanın gerçek nedeni olup olmadığını değerlendiren bir hukuki testtir. Rechtbank Den Haag nezdinde sorumluluğu belirlemek için fiili ve hukuki bir gerekliliktir. Uygulamada, hâkim şu soruyu sorar: Mağdur kazasız da yaralanmayı yaşar mıydı? Cevap 'evet' ise, condicio sine qua non sağlanmamıştır.
Bu test, Hoge Raad yargı kararlarından kaynaklanmakta olup çeşitli ilamlarla sabitlenmiştir; örneğin HR 17 Aralık 1965, NJ 1966/216 ilamı. Bu ilamda Hoge Raad, tazminatın ancak zararın kazanın doğrudan sonucu olması durumunda verilebileceğini belirtmiştir. Rijswijk'teki yerel davalar bu bölge kurallarına tabidir.
Rijswijk'te condicio sine qua non örneği
Durum: Rijswijkli Jan, mahalledeki bisiklet yolunda bisikletinden düşer ve kolunu kırar. Doktoru, Jan'ın önceden var olan zayıf kemik yapısı nedeniyle kırık riskinin yüksek olduğunu tespit eder. Soru şu: Jan kazasız da kolunu kırar mıydı? Rechtbank Den Haag bu tür yerel talepleri inceler.
- Evet, condicio sine qua non sağlanmamıştır: Jan'ın zayıf kemikleri nedeniyle kazasız da bir yıl içinde kırık geçireceği anlaşılırsa, kaza tek neden değildir. Tazminat reddedilebilir veya azaltılabilir.
- Hayır, condicio sine qua non sağlanmıştır: Zayıf kemikler rol oynamamış ve kaza kırığın tek nedeni ise, tazminat Rechtbank Den Haag aracılığıyla ödenebilir.
Diğer nedensellik testlerinden farkı
Condicio sine qua non, uygun nedensellik (bkz. uygun nedensellik) ile aynı değildir. Uygun nedensellikte, zararın kazanın normalde sonucu olup olmadığı değerlendirilir. Condicio sine qua non bir fiili test iken, uygun nedensellik hukuki bir değerlendirmedir ve Rijswijk davaları için geçerlidir.
| Test | Tanım | Rijswijk Örneği |
|---|---|---|
| Condicio sine qua non | Kaza zararın tek nedenidir. | Rijswijk'te Prins Bernhardlaan'da bir trafik kazası sağlıklı bir kişide bacak kırığına neden olur. |
| Uygun nedensellik | Zarar kazanın normal sonucudur. | Rijswijk'te bisiklet kazası anksiyete bozukluğu geçmişi olan bir kişide psikolojik travmaya neden olur. |
Yasal dayanak: Yasada nerede yer alır?
Condicio sine qua non yasada açıkça yer almasa da, Rechtbank Den Haag (Rijswijk bölgesi) nezdindeki Hollanda yaralanma zararı yargı kararlarının sabit bir parçasıdır. Başlıca yasal dayanaklar şunlardır:
- Burgerlijk Wetboek (BW) Madde 6:101: Zarar sorumluluğunu düzenler. Bir kişinin eylemi veya ihmalinden doğrudan kaynaklanan zarar için sorumlu olduğunu belirtir. Rijswijk kazalarına uygulanabilir.
- BW Madde 6:162: Yaralanma zararı tazminatını düzenler. Zararın kazanın doğrudan sonucu olması halinde tazmin edileceğini hükme bağlar.
- Hoge Raad ilamları: HR 17 Aralık 1965, NJ 1966/216 gibi çeşitli ilamlar yerel kararların temelini oluşturur. Özel durumlar için Juridisch Loket Rijswijk'e danışın.
Rijswijk'te yaralanma zararı davaları Rechtbank Den Haag tarafından görülür. Mağdurlar, condicio sine qua non altındaki hakları konusunda yönlendirme için Juridisch Loket Rijswijk ile başlayabilir.