Openbaarheidsbeginsel overheid in Rijswijk

Openbaarheidsbeginsel overheid in Rijswijk

Het openbaarheidsbeginsel vormt een hoeksteen van het Nederlandse bestuursrecht en geldt volop voor lokale overheden zoals de Gemeente Rijswijk. Inwoners hebben standaard recht op toegang tot overheidsinformatie, behalve bij zwaarwegende uitzonderingen. Dit principe versterkt transparantie en democratische controle, bijvoorbeeld op besluiten over woningbouw of groenbeheer in Rijswijk.

Wat houdt het openbaarheidsbeginsel in voor Rijswijk?

Dit beginsel zorgt ervoor dat documenten bij de Gemeente Rijswijk, zoals rapporten, correspondentie, contracten en beleidsnotities, niet standaard vertrouwelijk zijn. De overheid dient informatie proactief te delen, bijvoorbeeld op de gemeentelijke website, en op aanvraag te verstrekken. De basis ligt in de Wet open overheid (Woo), die per 1 mei 2022 de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) afloste. Zo krijgen Rijswijkers eenvoudiger inzicht in lokale besluitvorming, van subsidies tot vergunningen.

Vroeger moesten burgers actief vragen; nu publiceert de Gemeente Rijswijk veel gegevens vooraf, zoals openbare registers voor aanbestedingen of omgevingsvergunningen.

Wettelijke grondslag

Centraal staat artikel 3:1 van de Woo: "Informatie van bestuursorganen is openbaar." Dit regelt zowel actieve als passieve openbaarmaking voor organen als de Gemeente Rijswijk.

• Actieve openbaarmaking (art. 3:2 Woo): Proactieve publicatie op websites of datasets.
• Passieve openbaarmaking (art. 3:3 Woo): Informatie op verzoek, tenzij weigeringsgronden (afdeling 5.1 Woo).

De Woo omvat gemeenten zoals Rijswijk, provincies en ministeries. De Algemene wet bestuursrecht (Awb) regelt procedures, inclusief bezwaar.

Woo versus Wob: Belangrijke updates

De Woo moderniseert de Wob voor betere toegankelijkheid:

Deze stappen empoweren Rijswijkers sterker.

Uw rechten als inwoner van Rijswijk

U mag informatie opvragen bij de Gemeente Rijswijk zonder belang te bewijzen. Kernrechten:

1. Gratis toegang: Meestal kosteloos, behalve kopieën of intensief onderzoek.
2. Beslissing in 4 weken (art. 4:5 Woo), eventueel verlengd.
3. Bezwaar en beroep: Eerst bij de gemeente, dan bij de Rechtbank Rijswijk.

Kies digitaal of fysiek formaat. Voor hulp: bel Het Juridisch Loket Rijswijk.

Verplichtingen van lokale overheden

De Gemeente Rijswijk moet:

• Een openbaarheidsprofiel delen (art. 3:10 Woo) over proactieve publicaties.
• Verzoeken motiveren en alleen weigeren bij noodzaak, zoals privacy (art. 5:13 Woo).
• Gedeeltelijk openbaren via anonimisering.

Lokale praktijkvoorbeelden in Rijswijk

Voorbeeld 1: Een Rijswijker vraagt het dossier over een kapvergunning voor een boom in de Sir Winston Churchill-laan. Via Woo bij de Gemeente Rijswijk ontvangt hij mails en rapporten, minus privégegevens.

Voorbeeld 2: Journalisten gebruikten Woo voor toeslageninzichten, wat landelijk impact had – ook relevant voor Rijswijkse ambtenaren.

Voorbeeld 3: Een lokale ondernemer checkt aanbestedingen voor onderhoud in Rijswijk; de gemeente zet dit al op TenderNed.

Weigering openbaarmaking

Mogelijk op basis van art. 5:11-5:20 Woo, bv. privacy, bedrijfsgeheimen of veiligheid. De Rechtbank Rijswijk toetst streng: openbaarheid wint bij twijfel.

Veelgestelde vragen voor Rijswijk