Rechtmatig Overheidshandelen in Rijswijk
Rechtmatig overheidshandelen in Rijswijk houdt in dat lokale en nationale overheden, zoals de Gemeente Rijswijk, besluiten nemen die volledig aansluiten bij de wet. Dit principe uit het bestuursrecht bouwt vertrouwen op bij Rijswijkers. De overheid moet voldoen aan eisen als bevoegdheid, zorgvuldigheid en evenredigheid. In dit artikel belichten we dit thema, vooral in verband met nadeelcompensatie voor inwoners van Rijswijk.
Wat is rechtmatig overheidshandelen in Rijswijk?
Binnen het Nederlandse bestuursrecht omvat rechtmatig overheidshandelen alle acties van organen zoals de Gemeente Rijswijk die voldoen aan wettelijke regels. Overheden mogen enkel optreden als ze bevoegd zijn en juiste procedures volgen. Dit geldt voor besluiten zoals vergunningen en feitelijke werkzaamheden, zoals wegwerkzaamheden of groenbeheer in Rijswijk.
Dit voorkomt willekeur en beschermt Rijswijkers tegen machtsmisbruik. Bij onrechtmatige acties kunt u bezwaar maken of in beroep bij de Rechtbank Rijswijk. Zelfs bij rechtmatig handelen met schade kunt u nadeelcompensatie aanvragen, zoals uitgelegd in ons artikel over nadeelcompensatie.
Wettelijke basis
De basis voor rechtmatig overheidshandelen ligt in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Relevante artikelen zijn:
- Artikel 3:1 Awb: Uitvoering met oog op doelen en beginselen.
- Artikel 3:2 Awb: Zorgvuldigheidsbeginsel – alle belangen wegen en onderzoeken.
- Artikel 3:4 Awb: Evenredigheidsbeginsel – nadelen niet onevenredig aan voordelen.
- Artikel 3:46 Awb: Motiveringsbeginsel – duidelijke onderbouwing van besluiten.
- Artikel 4:125 Awb: Procedure voor bezwaar tegen besluiten.
Ook de Grondwet (art. 3 en 5), EVRM (art. 6 en 8) en uitspraken van de Raad van State tellen mee. Voor nadeelcompensatie door rechtmatig handelen in Rijswijk geldt de bijgewerkte 'Gemeenschappelijke beoordelingsmaatstaf' (GBB) sinds 2023.
Voorwaarden voor rechtmatig overheidshandelen
Rechtmatigheid vereist formele en materiële voorwaarden:
- Bevoegdheid: Wettelijke grondslag (art. 3:40 Awb).
- Competentie: Juist orgaan, zoals Gemeente Rijswijk (art. 3:41 Awb).
- Procedurele regels: Hoorzittingen, termijnen en publicatie (hoofdstuk 3 Awb).
- Materiële toetsing: Zorgvuldigheid, evenredigheid en motivering.
- Geen détournement de pouvoir: Geen misbruik van macht.
Vergelijking rechtmatig versus onrechtmatig handelen
| Criterium | Rechtmatig | Onrechtmatig |
|---|---|---|
| Bevoegdheid | Voldoende wettelijke basis | Geen of verkeerde bevoegdheid |
| Zorgvuldigheid | Belangen goed afgewogen | Onvolledig onderzoek |
| Gevolg | Mogelijk nadeelcompensatie | Aansprakelijkheid onrechtmatige daad (BW art. 6:162) |
Praktische voorbeelden in Rijswijk
De Gemeente Rijswijk verleent een omgevingsvergunning voor nieuwbouw aan de Sir Winston Churchill-laan. Rechtmatig als Awb-regels zijn gevolgd: inspraak, milieucheck en motivering. Bewoners lijden hinder door stof en verkeer? Claim nadeelcompensatie via GBB.
Voorbeeld: Rijkswaterstaat werkt aan de A4 nabij Rijswijk, wat trillingen veroorzaakt in huizen. Rechtmatig bij juiste procedures – eigenaars kunnen schade compenseren.
Tegenvoorbeeld: Boomkap door Gemeente Rijswijk zonder motivering is onrechtmatig en aanvechtbaar bij de Rechtbank Rijswijk.
Rechten en plichten bij rechtmatig overheidshandelen in Rijswijk
Uw rechten als Rijswijker:
- Inzage en motivering (Awb art. 15).
- Bezwaar en beroep bij Rechtbank Rijswijk (Awb hoofdstuk 6 en 8).
- Nadeelcompensatie voor schade.
- Rechterlijke schadevergoeding indien nodig.
Plichten overheid:
- Transparant en zorgvuldig optreden.
- Schade minimaliseren of vergoeden.
- Binnen termijnen beslissen (Awb art. 4:13).
Meer info: Bestuursrecht, Bezwaar en beroep.
Veelgestelde vragen
Wat te doen bij schade door rechtmatig handelen in Rijswijk?
Dien verzoek in bij Gemeente Rijswijk met GBB en bewijs zoals taxaties. Zoek gratis hulp bij Het Juridisch Loket Rijswijk.
Is een besluit rechtmatig als het niet is aangevochten?
Nee, het kan onherroepelijk worden, maar feiten tellen voor schadeclaims.
Verschilt dit per overheidslaag in Rijswijk?
Nee, Awb geldt voor gemeente, provincie en rijk, met lokale nuances bij Gemeente Rijswijk.