Her suç işleyen kişi cezai sorumlulukla yükümlü tutulmaz. Hollanda ceza hukuku, meşrulaştırma nedenleri (fiil hukuka aykırı değildir) ve suçsuzluk nedenleri (fail kınanamaz) gibi istisnalar tanır.
Ana Kategoriler
Cezasızlık nedenleri iki önemli türe ayrılır.
Nedenler Arasındaki Fark
| Tür | Etki | Sonuç |
|---|---|---|
| Meşrulaştırma Nedeni | Hukuka aykırılığı ortadan kaldırır | Fiil cezalandırılmaz |
| Suçsuzluk Nedeni | Kınanabilirliği ortadan kaldırır | Fail cezalandırılmaz |
Meşrulaştırma Nedenleri
Bir meşrulaştırma nedeni, işlenen fiilin haklı görülmesini sağlar ve dolayısıyla hukuka aykırı olmadığını.
Noodweer (Sr md. 41/1)
Doğrudan, hukuka aykırı bir saldırıya karşı savunma.
- Doğrudan: saldırı devam etmekte veya gerçekleşmek üzeredir
- Hukuka aykırı: saldırı meşru değildir
- Orantılı: savunma abartılı olmamalıdır
- Zorunlu: kaçmak mümkün bir seçenek değildi
Müstacel Durum (Sr md. 40)
Çıkarların çatışmasından kaynaklanan müstacel durum, en önemli çıkar ön plandadır.
- Daha büyük bir iyiye doğrudan tehlike vardır
- Alternatif çözüm mümkün değildir
- Seçilen eylem orantılıdır
Yasal Kural (Sr md. 42)
Yasal bir yükümlülüğe dayalı eylem cezalandırılamaz, örneğin yasal bir tutuklama sırasında polis memurunun şiddet uygulaması.
Resmi Emir (Sr md. 43/1)
Hukuka uygun resmi emrin yerine getirilmesi cezalandırılamazlığa yol açmaz.
Suçsuzluk Nedenleri
Suçsuzluk nedenlerinde fiil cezalandırılabilir, ancak fail sorumlu tutulamayabilir.
Ceza Ehliyetsizliği (Sr md. 39)
Fail, fiilin zihinsel bozukluk veya eksiklik nedeniyle kendisine isnat edilemiyorsa cezalandırılamaz.
- Psikiyatrik değerlendirme gereklidir
- TBS veya diğer yaptırımlara yol açabilir
Noodweer Fazlası (Sr md. 41/2)
Saldırı nedeniyle yoğun duygularla gerekli savunmanın aşılması.
Ruhsal Zorlama (Sr md. 40)
Failin makul biçimde direnemediği dış baskı.
Suçsuzluk (avas)
Yazılı olmayan kural: fail fiili önlemek için mümkün olan her şeyi yapmıştır.
Uitsluitingsgronden'in Sonuçları
| Neden | Yargıç Kararı |
|---|---|
| Meşrulaştırma Nedeni | Kovuşturmanın düşümü (OVAR) |
| Suçsuzluk Nedeni | Kovuşturmanın düşümü (OVAR) |
Uitsluitingsgronden'e Başvuru
- Sanık nedeni makul kılması gerekir
- Yargıç koşulların sağlanıp sağlanmadığını değerlendirir
- Belirsizlik durumunda: sanığın lehine
Rijswijk'te Sık Sorulan Sorular
Suçla itham edilirsem ne olur?
Avukat hakkınız var, susma hakkınız var ve polis haklarınızı açıklamalıdır. İtham edilmek suçlu olduğunuz anlamına gelmez.
Davâsız ne kadar süre tutulabilirim?
En fazla 10 gün, sonrasında yargıç uzatmayı onaylamalıdır. Tutukluluk süresi sınırlıdır.
Suç ile kabahat arasındaki fark nedir?
Suç daha ağırdır ve hapis cezasına yol açabilir, kabahat ise genellikle para cezasıyla sonuçlanır.
Hukuki yardım hakkım var mı?
Evet, her zaman avukat hakkınız vardır, masrafları karşılayamıyorsanız ücretsizdir.
Kararı temyiz edebilir miyim?
Evet, istinaf mahkemesine başvurabilirsiniz.
Mahkeme: Den Haag Mahkemesi (bölge)
Hukuki Danışma: Juridisch Loket Rijswijk